Ασφάλεια και ελευθερία στην Ευρώπη

Αν κάποιος σας ρωτούσε ποιες είναι αυτές οι περίφημες ευρωπαϊκές αξίες για τις οποίες όλοι κόπτονται και μιλούν με θέρμη και συγκίνηση, τουλάχιστον σε επίπεδο κυβερνήσεων, είμαι βέβαιος ότι θα του αναφέρατε τη δημοκρατία, τη ισότητα, τον σεβασμό στη λαϊκή έκφραση και κυριαρχία, τον σεβασμό των ανθρώπινων δικαιωμάτων, την αλληλεγγύη, την απαγόρευση των διακρίσεων και πολλές άλλες παρεμφερείς αρχές, που βλέπουμε με παραστατικό τρόπο να διαψεύδονται στην τρέχουσα συγκυρία. Συνειδητά δεν ανέφερα προηγουμένως ανάμεσα στις αξίες της Ε.Ε. την ασφάλεια και την ελευθερία. Δεν ισχυρίζομαι ότι δεν υπάρχει ελευθερία και ασφάλεια, αλλά αυτές οι δύο αξίες έχουν ουσιώδη συνάφεια, τέτοια που όσο αυξάνεται η ασφάλεια τόσο μειώνεται η ελευθερία, σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο.

Ας μη γελιόμαστε. Πλήρη ελευθερία απολαμβάνει μόνο το κεφάλαιο και τα εμπορικά αγαθά. Οι άνθρωποι υπόκεινται σε περιορισμούς που αυξομειώνονται ανάλογα με τη χώρα καταγωγής, το χρώμα του δέρματος, τις εκάστοτε πολιτικές επιδιώξεις των ευρωπαϊκών και οικονομικών ελίτ, για να αναφέρω μερικούς. Και βέβαια, για να είμαστε πραγματιστές η ανώτερη όλων των ευρωπαϊκών αξιών είναι το ΕΥΡΩ. Έτσι απλά. Αν κάτι σκίζονται να προστατεύσουν είναι το κοινό νόμισμα και τις τράπεζες. Όλα τα άλλα μπορεί ωραιότατα και... δημοκρατικότατα να αναστέλλονται ή να τίθενται σε αμφισβήτηση, όταν οι σχεδιασμοί των ηγετικών κρατών της Ε.Ε. συγκρούονται με αυτές τις αξίες. 

Πάρτε για παράδειγμα τα πρόσφατα γεγονότα, με τις επιθέσεις του ISIS στις Βρυξέλλες. Η ευρωπαϊκή ηγεσία τις κατήγγειλε σαν ένα χτύπημα στη δημοκρατία, στον πολιτισμό και -το μαντέψατε- στις κοινές ευρωπαϊκές αξίες μας. Μιλάμε για μεγάλη υποκρισία! Η Ευρώπη έχει κάθε δικαίωμα να ξεκινά ή να εμπλέκεται ανοιχτά σε πολεμικές επιχειρήσεις στην ευρύτερη γειτονιά της, να πουλάει στρατιωτικό εξοπλισμό σε εμπολέμους, να προκαλεί αμέσως ή εμμέσως ανθρωπιστικές καταστροφές ή κρίσεις και μετά να σφυρίζει αδιάφορη και να κάνει ποικίλες "ακροβασίες", για να αποφύγει τις ευθύνες της. Τα θύματα των πολιτικών που εφαρμόζει είναι ουσιαστικά ανεπιθύμητα μέσα στα ευρωπαϊκά τείχη, ας γυρέψουν τη σωτηρία τους στην προσφάτως αποκληθείσα σαν "ασφαλή προορισμό" Τουρκία ή ας γυρίσουν πίσω στην πατρίδα τους. Άλλωστε το Ιράκ και το Αφγανιστάν είναι κράτη όπου μπορείς με ασφάλεια να μεγαλώνεις τα παιδιά σου και να ονειρεύεσαι το μέλλον σου. 

Νομίζω ότι αυτή η τρομοκρατική επίθεση, όπως και οι προηγούμενες, βολεύουν πολύ κάποιες ευρωπαϊκές ηγεσίες, όχι μόνο για να αρνηθούν να δεχτούν τους πρόσφυγες (ΜΟΝΟ 72.000) στα εδάφη τους, αλλά και να πείσουν την κοινή γνώμη της Ευρώπης, με όχημα το αίσθημα ανασφάλειας, ότι τα κοινωνικοπολιτικά δικαιώματα δικαιολογημένα περιστέλλονται, ότι η εμπλοκή των στρατιωτικών δυνάμεων είναι επιβεβλημένη και, με λίγα λόγια, ότι η μετατροπή του "έκτακτου" σε τακτικό είναι εντέλει φυσιολογική. Έτσι εθίζονται οι πολίτες της Ευρώπης στην όλο και λιγότερη δημοκρατία, στην όλο και μεγαλύτερη περιστολή δικαιωμάτων και καταστολή των αντιδράσεων. Αν, για να δεχτούν 72.000 Σύρους, πρέπει να "βιάσουν" αποφάσεις του ΟΗΕ, τους άγραφους νόμους της ανθρωπιάς και της αλληλεγγύης, και την κοινή λογική, τότε αναρωτιέμαι με τρόμο για το υποτιθέμενο αξιακό περιεχόμενο της Ευρώπης. Δεν το κρύβω ότι αυτή η βαθιά υποκριτική και συγχρόνως απάνθρωπη και αντιδραστική στάση, μαζί με την άνοδο ακροδεξιών-ρατσιστικών δυνάμεων (βλ. Αυστρία, Γερμανία, Σλοβενία, Σλοβακία), με γεμίζει απογοήτευση και μερικές φορές με μια αίσθηση ματαιότητας. Ειδικά μάλιστα όταν έρχομαι αντιμέτωπος με τις "μεταλλαγμένες" απόψεις παλιών αγαπημένων φίλων, τότε ομολογώ ότι μου γνέφει και η κατάθλιψη. Συγχωρέστε με για την απαισιοδοξία, αλλά σε αυτή την οικτρά αποτυχία της πολιτισμένης και φωτισμένης Ευρώπης βλέπω τη διάψευση των δικών μου πεποιθήσεων, τη δικιά μου ήττα. Και ευτυχώς κάπου εκεί ανάβει μια σπιθίτσα που με τη φωνή του Ζίζεκ μας λέει: "Ας είμαστε λοιπόν πεσιμιστές σε όλα, ώστε να μπορούμε ακόμα να ελπίζουμε στα πάντα".
Σας ασπάζομαι,                                                                                                                                                                                                       Πάνος Σταθόπουλος