Διάλογος και εκατέρωθεν εξηγήσεις

Σήμερα έλαβα στο μέιλ μου την παρακάτω επιστολή-σχολιασμό του κειμένου που είχα ανεβάσει στις 12/6 με τίτλο "Υπάρχει επάνοδος μετά την ήττα;". Αποστολέας είναι ένα αγαπημένο μου πρόσωπο, ο ξάδελφός μου Σωτήρης, με τον οποίο πάντα έχω εξαιρετικά ενδιαφέρουσες συζητήσεις, είτε διά ζώσης είτε μέσω μέιλ. Αποφάσισα να ανεβάσω το γράμμα του και τη δική μου απάντηση, όχι μόνο γιατί πιστεύω στην ανταλλαγή απόψεων, ακόμη κι αν αυτές είναι εμφανώς αποκλίνουσες, αλλά γιατί περιγράφει ή μάλλον παρουσιάζει αφενός την απογοήτευση που πλουσιοπάροχα έχει μοιράσει το παλαιό πολιτικό σύστημα των δύο μονομάχων (ΠΑΣΟΚ-ΝΔ) με τις αβελτηρίες (επιεικώς) δεκαετιών και αφετέρουν την αντίστοιχη απογοήτευση που προκάλεσε ο νέος, ο τρίτος παίκτης, ο ΣΥΡΙΖΑ που ήρθε καβάλα στο κύμα της αμφισβήτησης εν μέσω προσδοκιών και ελπίδων, για να τα κάνει μούσκεμα (επιεικώς) κι αυτός. Παραθέτω πρώτα το γράμμα του ξαδέλφου μου και ακολουθεί η απάντησή μου.

Ανάρτηση για «αυτοκριτική»

Πάνο μου ομφαλοσκοπείς... Περιορίζομαι σε δύο αλήθειες που καταδίκασαν απερίφραστα τον συριζα: στην αναξιοπιστία -ασυνέπεια, μεταξύ λόγων και πράξεων, και στην επιλογή μιας διχαστικής και τοξικής συμπεριφοράς, από την οποία μπουχτίσανε όλοι, παρά την εμφανή προσπάθεια να εκπαιδευθούν στην ανοχή της. Και τα δύο αποτελούσαν απολύτως συνειδητή επιλογή της ηγετικής ομάδας.

Επίσης, ασχέτως των (αρκετών) λοιπών ζητημάτων, ποτέ δεν αισθανθήκαμε ότι η κυβέρνηση ηγήθηκε με βάση το συμφέρον όλων των Ελλήνων και όχι το δικό της, όπως τουλάχιστον το αντιλαμβανόταν. Ποτέ δεν νοιώσαμε ότι έδωσε έναν αέρα «πολιτισμού» και προοδευτικότητας. Αντίθετα, σχεδόν καθημερινά διαπιστώναμε οτι κυρίως αντέγραφε (με τον πιο άκομψο τρόπο) όλες, μα όλες τις πρακτικές των προηγούμενων. Προκειμένου μάλιστα να διατηρηθεί στην εξουσία, του «εγκρίνω και επαυξάνω», δεν δίστασε να συνεργαστεί με κάθε ρετάλι, ακόμη και ακροδεξιούς. Αποδείχθηκε έτσι ιδανικός αναπαραγωγός του παλιού και αυτό φυσικά έγινε γρήγορα αντιληπτό, δεν χρειαζόταν να έχει εναντίον του το σύστημα και τα ολιγοπώλια. Το «για όλα φταίνε οι άλλοι που μας φέρανε εδώ» όπως καταλαβαίνεις γρήγορα θα ξέφτιζε...

Η αυταπάτη περί κεκτημένου «ηθικού πλεονεκτήματος», θεωρώ πως ήταν αυτό που προκάλεσε τη μεγάλη αλαζονεία. Επειδή διέθεταν την αφθαρσία του νέου εξουσιαστή νόμιζαν ότι θα είχαν και αιώνιο, πολιτικό χρόνο στη χώρα του «εδώ και τώρα». Οι διαχειριστικές αθλιότητες μετά την συμφορά στο «Μάτι» αρκούσαν για να χαθεί και το τελευταίο ψήγμα εκτίμησης προς την κυβέρνηση. Επιπλέον, σε όλους σχεδόν τους κρίσιμους τομείς δεν τα πήγαν καλύτερα. Ο ένας στους δέκα πλέον - όπως ήρθαν τα πράγματα - πιστεύει ότι, αν παρέμενε η κυβέρνηση ΝΔ, θα πηγαίναμε χειρότερα. Σε καλώ να αναλογιστείς αυτό ακριβώς: Αν είχε κερδίσει τις εκλογές του 15 ο Σαμαράς είσαι βέβαιος ότι θα ήμασταν καλύτερα ή χειρότερα;;

Αποδείχτηκε περίτρανα ότι ο ΣυΡιζΑ είχε καταλάβει ελάχιστα πράγματα από την βαθύτερη λειτουργία της πολιτικής διαδικασίας, τις παγίδες και τις αντιφάσεις που κρύβει η πρακτική άσκηση της εξουσίας, αλλά και ακόμη λιγότερα από την ανθρώπινη φύση και συμπεριφορά γενικότερα. Νόμιζαν όπως και στον εμφύλιο ότι όλα λύνονται με τακτικισμούς, ότι μπορούν να πατάνε συνέχεια - χωρίς κόστος - σε δυό ή τρεις βάρκες μαζί κλπ.  Ετσι όμως η διακυβέρνηση τους θα τελειώσει με  βρόντους και λυγμούς.

Το ζήτημα φυσικά δεν είναι η εκλογική ήττα (μέρος της πολιτικής διαδικασίας, αλλά και ανακούφιση εξαιτίας όσων προεξέθεσα). Οσο η αξιακή, ηθική και αισθητική του ήττα, κατά κράτος και σε όλα τα πεδία. Με αποτέλεσμα να ξαναέρχεται στην εξουσία εξαγνισμένη η συντηρητική παράταξη, της οποίας μάλιστα ο θεωρούμενος ως «μη χαρισματικός» αρχηγός της φαίνεται να επιλέγει να ξαναενώσει τον διχασμένο κόσμο, να  δώσει λύσεις σε χρονίζοντα προβλήματα της χώρας, που βάλτωσαν από καθαρή ανεπάρκεια και διγλωσία. Ετσι δικαιώνονται πλήρως εκείνοι που λένε ότι «αν αυτή ήταν η πρώτη φορά αριστερά, τότε προς θεού να μην υπάρξει ποτέ δεύτερη».

Αυτό το τελευταίο είναι για μένα το ζητούμενο και όχι φυσικά το αν θα κάνει αυτοκριτική ή αν θα διατηρήσει ο ΣυΡιζΑ την απαραίτητη δύναμη για να «ξαναπρωταγωνιστήσει», έχοντας αρχηγό εκείνον που κατά την άποψη μου έβλαψε την αριστερά, με την ευρεία έννοια, περισσότερο από όσο όλοι οι εχθροί της μαζί. Θου κύριε... τολμούν και βάζουν φωτογραφίες του Αρη στα γραφεία τους.

Να έχεις ακόμη υπ’ όψιν σου πως όταν τα έχεις ξεπουλήσει όλα, όπως εν προκειμένω, για να κυριέψεις αλλά και για να διατηρηθείς, στην εξουσία, βρίσκεσαι σε πρωτοφανές αδιέξοδο, γιατί ξεμένεις έχοντας στα χέρια σου τι;; ένα τεράστιο τίποτε...

Βέβαια δεν το ‘χουν σε τίποτε από την 8/7 να επαναλαμβάνουν όσα έλεγαν πριν το 2015. Ήδη σε αυτό το μοτίβο ηχεί και η προεκλογική καμπάνια. Ξεκαρδιστικό γέλιο. Γιατί τώρα θα πρέπει τώρα να περιμένουν να αποτύχει ο τρισκατάρατος «Κούλης» για να ξαναπάρουν σειρά! Και η μεγαλύτερη πλάκα θα είναι να «πετύχει» ο υιός του εφιάλτη...

Βλέπεις, η αυτοκριτική βρομάει...

Σωτήρη μου, καλησπέρα. Μόλις έχω ξυπνήσει μετά από μια ωραιότατη αλλά κουραστική -πλέον στην ηλικία μου- εκδρομή με τα εγγόνια μου και τους γεννήτορές τους σ' ένα υπέροχο μέρος. Μας πήγαν, με αφορμή τη σημερινή γιορτή του Πατέρα (χειροκροτήματα και αλλαλαγμοί παρακαλώ), λίγο έξω από το χωριό Πέτρα στη Βοιωτία, όπου βρίσκεται ένας αρκετά ψηλός και εντυπωσιακός καταρράκτης μέσα σ' ένα καταπράσινο φαράγγι. Υπάρχουν μεγάλα ξύλινα τραπέζια και πάγκοι για όσους επιθυμούν να κάνουν πικ νικ.
Καλέ μου ξάδελφε, καταλαβαίνω γιατί η ιδέα της αυτοκριτικής σού φαίνεται τόσο ξένη και μακρινή -περισσότερο και από τον Άλφα του Κενταύρου- από το λεξιλόγιο του πολιτικού μας συστήματος, μηδέ της πρωτοδεύτερης φορά Αριστεράς εξαιρουμένης. Πότε την άκουσες; Απάντηση: Ποτέ. Την άκουσες ποτέ από σημαίνοντα πράσινα και βένετα χείλη για τη διαχειριστική τους ανεπάρκεια και για τα ψέματα δεκαετιών που μας τάιζαν; Ποτέ. Φυσικά την ζητώ και από αυτούς, αλλά επειδή αυτοπροσδιορίζομαι, πέραν πάσης ελπίδας ανάνηψης, αριστερός τη ζητώ πρώτα και κύρια από αυτούς που ψήφιζα και ψηφίζω. 
Έχουν παρομοιάσει την αυτοκριτική -την ειλικρινή φυσικά- με την κοπριά, επειδή όπως αυτή μυρίζει και δεν είναι ευχάριστη, αλλά είναι βέβαιο ότι είναι ευεργετική. Αν επιθυμείς να (ξανά)γειωθείς με όσους απογοητευμένοι, οργισμένοι και με εκδικητική διάθεση σάλπαραν για άλλες πολιτείες, πρέπει να είσαι ειλικρινής και να αναλάβεις τις εξόφθαλμες ευθύνες των ασυνεπειών σου. Αυτό θίγω, γιατί αυτό πιστεύω. Φυσικά αυτό εξακολουθεί να μην γίνεται και συγκεντρώνει απειροελάχιστες ελπίδες να συμβεί κάποτε(;). Δεν μου απαγορεύεται όμως να το απαιτώ.
Ίσως η περισσότερο "συνεπής" στάση θα ήταν να απέχω και να μη "λερώνω" τα χέρια μου και τη συνείδησή μου επιλέγοντας μεταξύ δύο άγονων και αδιέξοδων επιλογών. Όμως ποτέ μου δεν το έχω πράξει και ούτε προτίθεμαι να το κάνω τώρα. Θεωρώ τον εαυτό μου πολίτη και όχι ιδιώτη, που έχει την πολυτέλεια να αποσυρθεί στην καθαρότητα του μικρόκοσμού του κομπάζοντας γι' αυτή. 
Είναι βέβαιο ότι ο ΣΥΡΙΖΑ απεδείχθη ασυνεπής, ανακόλουθος με τον βασικό πυρήνα του προγράμματός του. Άλλωστε διαχειρίστηκε και αυτός μνημόνιο και τώρα καλείται -σχεδόν νομοτελειακά, όπως και οι προηγούμενοι- να διαχειριστεί την ήττα και την τιμωρία που του επιδικάστηκε από ένα κομμάτι των ψηφοφόρων του. Δεν έχω να πω κάτι προς υπεράσπιση του αριστερού ηθικού πλεονεκτήματος, γιατί πολύ απλά με διάφορες πράξεις του ή παραλείψεις του το τραυμάτισε - ελπίζω όχι ανεπανόρθωτα.
Και πάμε στο διά ταύτα. Εγώ λοιπόν, που αυτοπροσδιορίζομαι αριστερός, αλλά δεν βρίσκω όχημα που να ανταποκρίνεται στις προσδοκίες μου, τι πρέπει να κάνω; Επέλεξα, δίχως κανέναν ενθουσιασμό -πίστεψέ με- να ψηφίσω εκ νέου ΣΥΡΙΖΑ στη λογική του "μη χείρον βέλτιστον". Δεν μπορώ να ψηφίσω έναν άνθρωπο που δηλώνει ότι αποδέχεται τις κοινωνικές ανισότητες και τον εξ αυτής προερχόμενο -συμπληρώνω εγώ- κοινωνικό κανιβαλισμό και ανελέητο ταξικό φαβοριτισμό. Ο βιολογικός δαρβινισμός είναι μια έξοχη θεωρία για να αιτιολογήσει το φαινόμενο της "φυσικής επιλογής", που παρατηρούμε στη φύση, αλλά μετατρέπεται σε επικίνδυνο και απάνθρωπο εργαλείο οικονομικού και πολιτικού σχεδιασμού στα χέρια του νεοφιλελευθερισμού. Είναι αυτονόητο ότι η πολιτική μου τοποθέτηση και κοσμοθεωρία συγκρούεται μετωπικά με αυτή την αντίληψη. Αντίληψη που καθαγιάζει τις υπαρκτές ανισότητες σαν κάτι υποχρεωτικό και απαραίτητο για να πορευτεί και να αναπτυχθεί μια κοινωνία, όπως δηλαδή τη φαντασιώνεται ο Μητσοτάκης. Δεν μπορεί έχοντας αυτές τις πεποιθήσεις να θέλει να εκπροσωπεί όλους τους συμπολίτες μας. Δεν γίνεται. Τουλάχιστον ο Αλέξης με τις ταξικές προτιμήσεις του ακούγεται λιγότερο υποκριτικός.
Οπότε θα τον προτιμήσω με όλα του τα καλά και τα κακά από τον Κυριάκο με τα δικά του αντίστοιχα. Αν ποτέ -τουλάχιστον στη διάρκεια της ζωής μου- παρουσιαστεί ένα αριστερό κόμμα, όπως εγώ το φαντασιώνομαι να είσαι βέβαιος ότι θα το ψηφίσω δίχως δισταγμό. Ομολογώ ότι με τον ΣΥΡΙΖΑ την πάτησα. Μη μου πεις όμως ότι κι εσύ δεν την έχεις πατήσει ως τώρα σε κάποια επιλογή σου, από αυτές που αρχικά πίστεψες πολύ. Οπότε ομοιοπαθείς είμαστε που ελπίζουμε ότι αυτοί που θα ψηφίσουμε θα κάνουν κάτι καλύτερο ή λιγότερο κακό από τον άλλο, τον πολιτικό αντίπαλο. Το θέμα είναι να μη γινόμαστε κυνικοί και αδιάφοροι. Διεκδικώ για τον εαυτό μου το δικαίωμα να ξαναενθουσιαστώ εκεί που δεν το περιμένω. Ποτέ δεν ξέρεις. Ίσως αυτή, αν υπάρξει, να είναι η τυχερή και η καλή για τους περισσότερους.
Οψόμεθα και καλό βράδυ.