Υπάρχει η αξιολόγηση των θεσμών, υπάρχει και η δική μας

Σαν δώσαμε τα χέρια νύχτωνε πια / πλήθη ξεχύνονταν απ' τους ανάστατους δρόμους. / Μέσα στους δρόμους σκορπίστηκε η ζωή μας / μέσα στο πλήθος ξαναφτιάχνεται η ζωή μας. *

Ας κάνουμε έναν σύντομο απολογισμό των γεγονότων της βδομάδας που πέρασε. Άρχισε με την ψήφιση του πολυνομοσχεδίου, απαραίτητο όρο για το πολυπόθητο κλείσιμο της 1ης αξιολόγησης και συνεχίστηκε με το Eurogroup, όπου αξιολογηθήκαμε ως σχεδόν συνεπείς σε όσα αποδεχτήκαμε με το 3ο μνημόνιο. Και λέω σχεδόν, γιατί όλο και κάτι "ουρίτσες" περιμένουν διευθέτηση, που έχουν το κόστος τους. Όσον αφορά το χρέος, νομίζω ότι η συγκεκριμένη σύνοδος και οι σχετικές με το θέμα αποφάσεις της κατηφόρησαν προς τις θέσεις της Γερμανίας και ήταν προσωπική νίκη του δρα Σόιμπλε. Δηλαδή δεν συζητάμε τίποτα ως το 2018, όταν θα έχουν περάσει οι γερμανικές εκλογές. Δηλαδή ας εξασφαλιστεί η συμμετοχή του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα και μετά βλέπουμε, βρε αδερφέ. Οπότε μηδέν εις το πηλίκον. Το ένα σκέλος της ρητορικής μας, του αφηγήματος ότι δεχτήκαμε όλα αυτά τα οδυνηρά για τον ελληνικό λαό και για το μέλλον της χώρας μας ακυρώθηκε στην πράξη. Τώρα μας μένει το παράλληλο πρόγραμμα που υποσχεθήκαμε τον Σεπτέμβρη του '15. Θυμάστε; Τότε που ο ΣΥΡΙΖΑ αρνήθηκε την ιδιοκτησία του 3ου μνημονίου και υποσχέθηκε ότι θα το εφαρμόσει με τη μέγιστη δυνατή κοινωνική-ταξική ευαισθησία και μεροληπτικότητα. Ας περιμένουμε λίγο, αν και ακόμη κι αυτό εξαρτάται από τις διαθέσεις των δανειστών μας. Γιατί, ως γνωστόν, φίλοι και φίλες, "No money, no honey" ή στα καθ' ημάς, χωρίς λεφτά δεν έχει κοκό. Και από τα δισεκατομμύρια που θα δοθούν με την πρώτη δόση, μην ξεχνάμε ότι είθισται το μεγαλύτερο μέρος να δίνεται για την εξόφληση δόσεων των δανείων μας και ό,τι περισσέψει καλύπτει τις οφειλές του ελληνικού δημοσίου στους προμηθευτές του. Και, επειδή τα ευρώ δεν γίνονται λάστιχο όσο και να τεντώσεις, δεν βλέπω να περισσεύει τίποτα προς το παρόν. Μην ξεχνάμε άλλωστε ότι γι' αυτά τα 10,3 δισ., που θα μας δοθούν σε δόσεις, φτωχύναμε κατά 5,4 δισ., όσο δηλαδή κοστολογούνται τα μέτρα.

Λύση θα ήταν να γίνουν σοβαρές επενδύσεις. Υποτίθεται ότι προς αυτή την κατεύθυνση λειτουργεί το υπέρ-ταμείο που ψηφίστηκε την περασμένη Κυριακή. Λαμβάνοντας υπόψιν το ιστορικό παράδειγμα της γερμανικής Τρόιχαντ, η γνώμη μου είναι ότι, όπως κι αν εξετάσεις αυτήν τη λεόντια συμφωνία υπέρ των απανταχού υποψήφιων επενδυτών, δεν θα αποδώσει τα αναμενόμενα έσοδα και θα δεσμεύσει περιουσία του δημοσίου για αδικαιολόγητα μεγάλη χρονική περίοδο. Μου κάνει μεγάλη εντύπωση που δεν καθορίζονται με σαφήνεια ποια είναι αυτά τα περιουσιακά στοιχεία που θα ανήκουν στο ταμείο και θα προσφέρονται προς πώληση ή και επένδυση. Να αναφέρω ένα παράδειγμα, θα είναι οι εταιρείες ύδρευσης και αποχέτευσης Αθήνας και Θεσσαλονίκης; Τι θα γίνει με τον ΑΔΜΗΕ; Με ένα περίπλοκο νομικό κατασκεύασμα το κράτος χάνει τον έλεγχο στην περιουσία του και την παραχωρεί στους γνωστούς υπερεθνικούς μηχανισμούς. Απ' ό,τι έχω καταλάβει, κανένα απ' όσα πρόκειται να ενταχθούν σε αυτό το ταμείο δεν θα υπόκειται σε κάποια διαδικασία δημόσιας διαβούλευσης, ούτε καν μέσω της Βουλής. Για τον δημοσιονομικό κόφτη τι να πω; Απλώς εκφράζω την ευχή να μην ενεργοποιηθεί. Βέβαια, με δεδομένο το απαιτούμενο πλεόνασμα για το 2018 (3,5%) και την άθλια κατάσταση των παραγωγικών δυνάμεων και της ελληνικής οικονομίας στο σύνολό της, θα είναι ένα θαύμα αν δεν ενεργοποιηθεί!  

Μην ξεχάσουμε και την επίσκεψη Πούτιν στην Αθήνα. Κάτι έχει αρχίσει να κινείται στις ελληνορωσικές σχέσεις. Μακάρι να βγει κάτι καλό. Υπάρχουν πολλά αγκάθια "εξωτερικής" φύσης, ιδίως στα ενεργειακά. Πάντως δεν πρέπει να μας διαφεύγει ότι η σημερινή Ρωσία του ολιγαρχικού καπιταλισμού δεν αποτελεί το "ξανθό γένος", τη βοήθεια του οποίου καρτερούν διάφοροι ιδεολόγοι και συμφεροντολόγοι, διαφόρων πολιτικών αποχρώσεων. Το λέω αυτό γιατί κάθε φορά η προσέγγιση Ελλάδας-Ρωσίας εμπλουτίζεται με ένα αχρείαστο ιδεολογικό φορτίο περί "ομόδοξου" φίλης χώρας, ενώ ο Βλαδίμηρος ο Μεγαλοπρεπής (με πολλούς σκελετούς στην ντουλάπα του) παρουσιάζεται σαν τον ηγέτη που θα μας βγάλει ανιδιοτελώς από την κρίση. Ίσως ο Παν. Λαφαζάνης πιστεύει ακόμα στην προκαταβολή των 5 δισ. ευρώ... Οψόμεθα λοιπόν... Το αλατοπίπερο στα κύρια γεγονότα της βδομάδας που πέρασε ήταν η παραίτηση της Βασ. Κατριβάνου, οι ψευδέστατες κατηγορίες κατά του υπουργού Παιδείας και οι δηλώσεις του Γ. Κυρίτση. Ας τα πάρουμε ένα ένα. 

Η βουλευτής μας Βασ. Κατριβάνου ψήφισε ένα ΝΑΙ και δύο ηχηρά ΟΧΙ στο Κοινοβούλιο την Κυριακή που μας πέρασε. Η ίδια είπε μετά ότι ήταν "μια απόφαση πολύ δύσκολη, πολιτικά και προσωπικά, αλλά αναγκαία για μένα". Παρόλο που θα μπορούσε κανείς να της υπενθυμίσει ότι της ήταν γνωστά όλα όσα ψηφίστηκαν στη Βουλή, δεν μπορώ παρά να δηλώσω ότι σέβομαι απόλυτα την απόφασή της. Πάρα πολλές φορές -στη δική μου κλίμακα- έχω αισθανθεί την επιθυμία της φυγής. Μου προκαλούν ένα μείγμα θλίψης, ντροπής και θυμού αφενός όλα αυτά που υποσχεθήκαμε και μετά ακυρώσαμε, όλα αυτά που, εκβιαστικά δεν λέω, επιβάλλουμε στην κοινωνία σε πείσμα των δικών μας αξιών και εφετέρου τα πραγματικά ασφυκτικά όρια της "εταιρικής" οικονομικής επιτροπείας στην οποία βρισκόμαστε, που μας αφαιρεί τη δυνατότητα να πάρουμε στα χέρια μας τη ζωή μας.

Όσο για τις κατηγορίες κατά του Ν. Φίλη, που ξεκίνησε από το "Πρώτο (Θ)Ψέμα" και μετά εξαπλώθηκε με τη γνωστή διαδικασία μέσω διαδικτύου από την αξιωματική και όχι μόνο αντιπολίτευση, τι να πει κανείς; "Αιδώς Αργείοι", και πολύ ευγενικό είναι. Ένα θέμα από παλιά, από τις κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ και ΝΔ, που η τωρινή κυβέρνηση θέλει να κλείσει εφαρμόζοντας έναν "δικό" τους νόμο (Νόμος Γιαννάκου) το μεταφράζουν σε αμνήστευση και πολιτική συναλλαγή. 

Για τον Γ. Κυρίτση και τις δηλώσεις του ότι η κυβέρνηση θα μετακυλήσει τα οικονομικά βάρη στους "Μένουμε Ευρώπη" είναι ατυχής. Μάλλον θέλει να εκδικηθεί για τη "Βάρκιζα" και όσα εξαιτίας της άδικα υπέστη η Αριστερά έκτοτε. Δεν λέω η εκδίκηση είναι ένα πιάτο που σερβίρεται κρύο, αλλά ας μην υπερβάλλουμε. Η κυβέρνηση αυτή είναι για όλους και ας μην ψηφίστηκε από όλους. Έχουμε δηλώσει ότι θα εφαρμόσουμε το μνημόνιο με κοινωνική ευαισθησία και θα προσπαθήσουμε να μετακυλίσουμε βάρη από τους μη έχοντες σε αυτούς που ακόμα έχουν. Το να αρχίζουμε έστω και φραστικά τις ταξικές εχθροπραξίες δεν μας βοηθά, αν λάβουμε υπόψιν την τραγική μας ένδοια σε επικοινωνιακά μέσα. Και ο νοών νοείτω.

Ως επίμετρο θα έλεγα ότι η κυβέρνησή μας, παρόλο που επικοινωνιακά φέρεται ευχαριστημένη με αυτά που απέσπασε από το Eurogroup και διαλαλεί ότι η "αριστερή παρένθεση" ανήκει στο παρελθόν, ας θυμάται τι πρόσημο έχει η πολιτική με την οποία το πέτυχε(;). Σπεύδω να προσθέσω ότι όλα αυτά τα θλιβερά-πειθαναγκαστικά που επιβάλαμε δεν δικαιώνουν τις κραυγές περί προδοσίας, Γουδή, ελικόπτερα και άλλα φαιδρά τα οποία συσκοτίζουν την ανάγκη να ξεκινήσει ένας σοβαρός διάλογος για μια αλλαγή πορείας της κοινωνίας, με ό,τι αυτό μπορεί να σημαίνει. Ίσως γίνομαι κουραστικός, αλλά δεν θα σταματήσω να το υπενθυμίζω. Η χώρα χρειάζεται άλλον βηματισμό από αυτόν που της επιτρέπουν τα μνημόνια. Ένα συνέδριο, καλά προετοιμασμένο, θα μπορούσε να προσφέρει πολλά προς αυτή την κατεύθυνση. Αλλά παρατηρώ ότι συνεχώς αναβάλλεται. Να σημαίνει κάτι αυτό; Δεν γνωρίζω. Αυτό που αισθάνομαι και γράφω είναι η αναγκαιότητα αλλαγής πορείας, όσο υπάρχει ακόμα χρόνος. Η ελπίδα δεν κατοικεί σε αυτά που νομοθετούμε και εφαρμόζουμε. Η Ιστορία φοβάμαι ότι θα είναι αμείλικτη μαζί μας.

Σας ασπάζομαι,

Πάνος Σταθόπουλος

* Τίτος Πατρίκιος, Ποιήματα, ΙΙΙ, 1959-1973, εκδόσεις Κέδρος, Αθήνα 1998, "Διαδήλωση", σελ.148.