Mε ένα σχέδιο συμφωνίας που συνοψίζεται σε 16 σημεία προσέρχεται η κυβέρνηση στην τελική φάση του διαλόγου για το Ελληνικό. Στόχος είναι να καταλήξουν σε ένα «μνημόνιο κατανόησης» (MOU) που θα βελτιώνει σε δευτερεύοντα σημεία τη σύμβαση, την οποία υπέγραψε τον Νοέμβριο του 2014 η τότε διοίκηση του ΤΑΙΠΕΔ, με τις ευλογίες της κυβέρνησης Σαμαρά-Βενιζέλου.

Η Lamda Development, επικεφαλής του ομίλου εταιρειών από την Κίνα και το Αμπου Ντάμπι που είχε υποβάλει τη μοναδική προσφορά στον διαγωνισμό, έχει απορρίψει κάθε συζήτηση για αύξηση του τιμήματος, παρ' όλο που θεωρείται ιδιαίτερα χαμηλό.

Συναινεί όμως σε κάποια επαύξηση των αντισταθμιστικών προς την τοπική κοινωνία και δεν αποκλείεται μια κίνηση καλής θέλησης, π.χ. η κατασκευή ενός μικρού πάρκου σε μια υποβαθμισμένη γειτονιά του δυτικού λεκανοπεδίου.

Θέμα ημερών

 

Η συμφωνία φαίνεται ότι είναι θέμα ημερών, καθώς οι θεσμοί πιέζουν για επικύρωση της σύμβασης από τη Βουλή μέσα στον Ιούνιο, παρακάμπτοντας τον από διετίας γνωστό «οδικό χάρτη» που είχε ανακοινώσει τότε το ΤΑΙΠΕΔ και προέβλεπε ότι πριν από την ψηφοφορία θα εκπονηθεί μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων, η οποία πρέπει να τεθεί σε δημόσια διαβούλευση, καθώς και την έκδοση προεδρικού διατάγματος για την πολεοδόμηση των 6.200 στρεμμάτων.

Είναι μια επίπονη και χρονοβόρα διαδικασία, αλλά και ο μόνος δρόμος για τη διασφάλιση των συμφερόντων του Δημοσίου και των επενδυτών στο βέβαιο μπαράζ δικαστικών προσφυγών.

Η πρωτοφανής, με βάση και το κοινοτικό δίκαιο, αλλαγή στη διαδικασία βρίσκει σύμφωνους τους αρμόδιους της κρατικής «Ελληνικόν Α.Ε.», που είναι ο σημερινός ιδιοκτήτης του «φιλέτου».

Στέλεχός της μάλιστα, που στο παρελθόν είχε θεσμικό ρόλο στον πολεοδομικό σχεδιασμό της Αττικής, υποστηρίζει ότι δεν χρειάζεται καν διάταγμα, αφού υπάρχει ο νόμος 4062/2012 που καθορίζει τις χρήσεις γης, καθώς και το master plan που εκπόνησε το γραφείο Νόρμαν Φόστερ και υποβλήθηκε από το επενδυτικό σχήμα στο πλαίσιο του διαγωνισμού.

Σε παρατήρηση ότι στον «Αστέρα» Βουλιαγμένης, που αφορά πολύ μικρότερης κλίμακας παρέμβαση, θα προηγηθεί έλεγχος από το ΣτΕ, ανέφερε ότι ορθώς ακολουθείται γιατί είναι... ιδιωτική πολεοδόμηση!

Ορισμένοι θεωρούν «λεπτομέρειες» την τήρηση των πολεοδομικών κανόνων και κυρίως την προστασία του περιβάλλοντος στη μεγαλύτερη παρέμβαση που ετοιμάζεται στο λεκανοπέδιο και περιλαμβάνει την κατασκευή μιας νέας πόλης 50.000 κατοίκων και εμπορικών εγκαταστάσεων που ξεπερνούν τα 300.000 τετραγωνικά.

Προφανώς είναι θιασώτες μιας επένδυσης με καθεστώς... offshore και ασυλία κι αυτό θα γίνει ακόμη εντονότερο, αν επαληθευτούν οι πληροφορίες, σύμφωνα με τις οποίες οι περιοχές κατοικίας θα ακολουθήσουν το μοντέλο των προαστίων του Λονδίνου, όπου η φύλαξη γίνεται από ιδιωτικές εταιρείες security, στους δρόμους πρόσβασης υπάρχουν μπάρες και οι ένοικοι διαθέτουν κάρτα εισόδου, ενώ οι επισκέπτες εισέρχονται, εφόσον έχουν δηλωθεί!

Το master plan

Με βάση το master plan το οποίο η «Ελληνικόν Α.Ε.» θεωρεί εγκεκριμένο και δεσμευτικό για το Δημόσιο, προβλέπονται τα εξής:

 

Κατοικίες με συνολική επιφάνεια που ξεπερνά το ένα εκατομμύριο τετραγωνικά.

 

Το αθλητικό κέντρο της παραλίας του Αγίου Κοσμά θα κατεδαφιστεί για να χωρέσουν ένας ουρανοξύστης 45.000 τετραγωνικών, ένας παράκτιος οικισμός, δύο ξενοδοχεία, χώροι εστίασης και ένα εμπορικό κέντρο 37.000 τετραγωνικών, επιφάνεια που αντιστοιχεί στο μισό Mall του Αμαρουσίου!

Οικιστικοί θύλακες χωροθετούνται προς την πλευρά του Αλίμου και της λεωφόρου Βουλιαγμένης, κοντά στους σταθμούς του μετρό.

 

Ξενοδοχεία ξεφυτρώνουν κυρίως στην παράκτια ζώνη του Αγίου Κοσμά (56.000 τετραγωνικά) και του Αλίμου (95.000 τετραγωνικά).

 

Δεν συμπεριλαμβάνονται οι χώροι εστίασης που διαχέονται σε όλες τις ζώνες.

 

Εμπορικά κέντρα δημιουργούνται, εκτός από τον Αγιο Κοσμά, στην πλευρά της λεωφόρου Βουλιαγμένης (160.000 τετραγωνικά), ενώ προβλέπονται και «μικροί» χώροι για το λιανεμπόριο που φτάνουν τα 75.000 τετραγωνικά (!) και όλα μαζί θα αποτελέσουν τη χαριστική βολή για τους επαγγελματίες της Αργυρούπολης και της Γλυφάδας.

 

Κοντά στο Γκολφ προβλέπονται άλλα δύο ψηλά κτίρια.

Στην «Ελληνικόν Α.Ε.» πάντως δεν ανησυχούν και επικαλούνται το Μαρούσι, όπου αναλογούν 11 τετραγωνικά χρήσεων ανά κάτοικο, ενώ υπολογίζουν ότι στα νότια μετά την ολοκλήρωση της επένδυσης θα φτάσουν στα 7.

 

Η μελέτη των επενδυτών περιλαμβάνει επίσης χώρους γραφείων, συνεδριακό κέντρο 20.000 τετραγωνικών, ενώ προς την πλευρά της Γλυφάδας χωροθετούνται υποδομές υγείας (75.000 τετραγωνικά) και έχει διασφαλιστεί επιφάνεια 15 στρεμμάτων για τη διαχείριση των στερεών αποβλήτων.

 

Υπό έξωση

 

Μετά από συζητήσεις, έχει συμφωνηθεί να παραμείνουν η Αρχαιολογική Υπηρεσία, το Προπονητικό Κέντρο Αγίου Κοσμά, η Πυροσβεστική και η Αστυνομία, που θα μεταφερθούν σε νέες εγκαταστάσεις, οι οποίες θα κατασκευαστούν από τους επενδυτές και για τις οποίες πιθανότατα θα καταβάλλεται ενοίκιο.

Θα παραμείνει στη θέση του το FIR Αθηνών, ενώ έχουν υπογραφεί ήδη συμφωνίες παραμονής για ορισμένες κοινωνικές δομές (Κοινωνικό Ιατρείο Ελληνικού, ΑμΕΑ, κ.λπ.).

Τελεσίγραφο να αποχωρήσει ώς τον Οκτώβριο έχει λάβει το αμαξοστάσιο των λεωφορείων, που λειτουργεί από το 2004 σε μια έκταση 63 στρεμμάτων κοντά στον σταθμό του μετρό στο Ελληνικό και εξυπηρετεί το 25% των γραμμών του λεκανοπεδίου.

Η προηγούμενη διοίκηση της ΟΣΥ είχε αναθέσει μελέτη για τη μεταφορά των υποδομών, που αποτιμούσε το κόστος σε 100 εκατ. ευρώ.

Στην «Ελληνικό Α.Ε.» εκτιμούν ότι μπορεί να μεταφερθεί εύκολα σε αδόμητα οικόπεδα επί της Βάρης-Κορωπίου, με κόστος αγοράς 6-7 εκατ. ευρώ, ενώ τονίζουν ότι δεν μπορεί να εξασφαλιστεί άλλη έκταση στα όρια του Ελληνικού γιατί δεν προβλέπεται τέτοια χρήση.

Θα παραμείνει όμως το αμαξοστάσιο του τραμ, ενώ θα απομακρυνθούν οι υποδομές του ΚΤΕΟ της Περιφέρειας Αττικής.

Υπό έξωση είναι και η Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας (ΥΠΑ), καθώς και το μουσείο που έχουν δημιουργήσει εργαζόμενοι στην παλιά «Ολυμπιακή».

Το ΕΛΚΕΘΕ προβλέπεται να μετακομίσει στο νέο κτίριο που διαθέτει στην Ανάβυσσο.

Ιστορική αναδρομή

Ενα «φιλέτο» στα αζήτητα επί 20 χρόνια (1996-2016)

 

Η πονεμένη ιστορία του Ελληνικού ξεκινά το 1996, λίγο μετά την υπογραφή της σύμβασης για το «Ελ. Βενιζέλος».

Τότε εκπονήθηκε από τον πολεοδόμο και καθηγητή του Πολυτεχνείου, Λ. Βασενχόφεν, η πρώτη μελέτη αξιοποίησης του αεροδρομίου, που έχει πάψει να λειτουργεί από τα τέλη Μαρτίου του 2001.

Κατά την πάγια ελληνική πρακτική έμεινε στα χαρτιά, αφού στο πλαίσιο της ολυμπιακής προετοιμασίας εξελίχτηκε σε... σκουπιδοτενεκέ και υποδέχτηκε τα ανεπιθύμητα γήπεδα που είχαν προβλεφθεί για το Φάληρο και το Γουδί.

Στο... καλάθι κατέληξαν και οι προτάσεις του διεθνούς αρχιτεκτονικού διαγωνισμού, που οργανώθηκε το 2003 και τα αποτελέσματά του είχαν ανακοινωθεί πανηγυρικά δύο χρόνια αργότερα.

Ευτυχώς, δεν προχώρησαν τα φαραωνικά σχέδια του 2006 για τον νέο αυτοκινητόδρομο που θα αποτελούσε συνέχεια της Περιφερειακής Υμηττού, θα διέσχιζε το παλιό αεροδρόμιο και θα συνέδεε τη λεωφόρο Βουλιαγμένης με την Ποσειδώνος.

Επί 20 χρόνια και παρά τις περιόδους ευημερίας, οι κυβερνήσεις δεν είχαν βρει λύσεις για το μεγαλύτερο «φιλέτο» της Ευρώπης. Κινητικότητα παρουσιάστηκε μόνον στην τελευταία περίοδο της οικονομικής κρίσης.

Η κυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου το διαφήμισε ως «επανεκκίνηση» της οικονομίας και είχε μοιράσει υποσχέσεις για 59.000 (!) νέες θέσεις εργασίας.

Επέλεξε την πώληση του ακινήτου σε μορφή πακέτου, απορρίπτοντας την πρόταση του καθηγητή του Χάρβαρντ Σπύρου Πολλάλη, που η ίδια είχε τοποθετήσει στη θέση του προέδρου της «Ελληνικόν ΑΕ», αλλά στη συνέχεια τον απομάκρυνε.

Προέβλεπε την εκπόνηση και θεσμοθέτηση σχεδίου ανάπτυξης, με τμηματική πώληση πολεοδομημένων τμημάτων.

Αυτή η επιλογή θα εξασφάλιζε μεγαλύτερα έσοδα για το Δημόσιο, αφού θα μπορούσαν να συμμετέχουν περισσότεροι επενδυτές και, το σπουδαιότερο, θα έμεναν τμήματα για να πουληθούν αργότερα, πιθανότερα σε καλύτερες συνθήκες για την αγορά ακινήτων.

Η τωρινή συμφωνία προβλέπει ότι οι επενδυτές έχουν την πλήρη κατοχή τού 30% της έκτασης και δικαίωμα χρήσης στο υπόλοιπο 70% για 99 χρόνια.

Το συνολικό τίμημα ανέρχεται σε 915 εκατ. ευρώ, από τα οποία τα 300 εκατ. ευρώ θα κατατεθούν με την οριστικοποίηση της σύμβασης και τα υπόλοιπα σε βάθος 15ετίας.

Μητροπολιτικό πάρκο

Αντί για ανάσα πρασίνου, ολίγον από... γκαζόν

 

Γκαζόν, φυτά και «ολίγη» από δένδρα προβλέπει το master plan για το πολυδιαφημισμένο μητροπολιτικό πάρκο.

Επιπλέον, μέσα στο περίγραμμά του θα «φυτευτούν» πάνω από 250.000 τετραγωνικά μπετόν, που θα περιλαμβάνουν χώρους εστίασης και αναψυχής (115.000 τ.μ.), κέντρα πολιτισμού (15.000 τ.μ.), γκαλερί (10.000 τ.μ.) και νέες αθλητικές υποδομές που μαζί με τις υπάρχουσες ολυμπιακές εγκαταστάσεις (σλάλομ, ανοιχτά και κλειστά γήπεδα) θα φτάσουν τα 125.000 τετραγωνικά.

Τα στοιχεία, που είχε δώσει στη δημοσιότητα το ΤΑΙΠΕΔ τον Απρίλιο του 2014, κάνουν λόγο για μητροπολιτικό πάρκο 2.000 στρεμμάτων και ανεβάζουν τους ελεύθερους χώρους στο 74% της συνολικής έκτασης, συνυπολογίζοντας όμως τους δρόμους και τα πάρκα των οικιστικών ενοτήτων, ακόμη και τους ακάλυπτους χώρους των ακινήτων που θα πουληθούν σε ιδιώτες!

Η μεγάλη «αλχημεία» αφορά το βασικό πάρκο, το οποίο διαμορφώνεται με πυρήνα τους δύο διαδρόμους προσγείωσης/απογείωσης του παλιού αεροδρομίου, που κατά... σύμπτωση δεν συμφέρει να δομηθούν!

Για λόγους ασφάλειας των πτήσεων, κατασκευάστηκαν με θηριώδη θεμέλια από μπετόν που φτάνουν σε βάθος επτά μέτρων, γεγονός που κάνει απλησίαστο το ξήλωμά τους.

Η επιφάνειά τους φτάνει τα 700 στρέμματα, αφού το συνολικό τους μήκος ανέρχεται σε 7.000 μέτρα και το πλάτος τους τα 100 μέτρα.

Προβλέπεται να καλυφθούν με μια στρώση χώματος, το οποίο περιορίζει τη φύτευση μόνον σε γκαζόν και χαμηλή βλάστηση. Αυτό όμως σημαίνει ότι σχεδόν το 40% του πολυδιαφημισμένου πάρκου στην ουσία θα είναι... επικάλυψη με πράσινο!

Καζίνο

Στην τσόχα παίζεται το μέλλον της «επένδυσης»

 

Χώρο 15.000 τετραγωνικών για καζίνο, στην οικιστική ενότητα που βρίσκεται στην πλευρά του Αλίμου, περιλαμβάνουν οι σχεδιασμοί για το Ελληνικό.

Η χρήση του έχει θεσμοθετηθεί από το 2014, αλλά η άδεια θα δοθεί με χωριστό διαγωνισμό που δεν έχει καν ξεκινήσει.

Αυτό όμως δεν εμπόδισε τους επενδυτές να κάνουν από το τώρα τα «κουμάντα» τους.

Αλλωστε, στελέχη του ομίλου Λάτση δεν έχουν κρύψει από την πρώτη στιγμή ότι η λειτουργία του αποτελεί καθοριστικό παράγοντα για την κερδοφορία της επένδυσης.

Για έργα υποδομής προβλέπεται να δοθούν περίπου 1,5 δισ. ευρώ, από τα οποία το μεγαλύτερο μέρος θα διατεθεί για την υπογειοποίηση της λεωφόρου Ποσειδώνος.

Προβάλλεται ως «κοινωνική» προσφορά που θα εξασφαλίσει την πρόσβαση των κατοίκων προς τη θάλασσα, αλλά στην ουσία είναι έξυπνο τρικ, για να αυξηθεί η παράκτια ζώνη που προορίζεται για εντατική εκμετάλλευση, ενώ η βελτίωση της κυκλοφορίας στην παραλιακή θα είναι μόνον σημειακή.

Ανεπαρκείς θεωρούνται οι παρεμβάσεις για τη διευθέτηση των δύο ρεμάτων, Τραχώνων και Ευρυάλης, που σήμερα διατρέχουν αδόμητες εκτάσεις του παλιού αεροδρομίου.

Οι συνολικές επενδύσεις θα φτάσουν τα 7-8 δισ. ευρώ και θα αφορούν κυρίως κατοικίες και εμπορικές χρήσεις, που θα πουληθούν ή θα νοικιαστούν.