Ο πολύτιμος χρόνος των ώριμων άνθρώπων

Μη με παρεξηγήσετε, καλοί μου φίλοι. 

Ο χρόνος είναι πάντα πολύτιμος εξ ορισμού. Το θέμα είναι ότι πολλοί -εδώ υπεισέρχεται η ωριμότητα- δεν συνειδητοποιούν το αμείλικτο πέρασμά του παρά μόνο αργά και κατόπιν εορτής. Τότε που όλα όχι μόνο φαντάζουν αλλά αντικειμενικά είναι λιγότερα. Χρόνια, συγγενείς, φίλοι -ιδίως αυτοί-, ευκαιρίες για πράγματα που δεν κάναμε, λόγια που δεν είπαμε όταν έπρεπε, αγκαλιές που δεν δώσαμε και δεν δεχτήκαμε, τότε που το οπτικό πεδίο μας περιορίζεται σ' ένα τούνελ που μπροστά του χάσκει ένα απειλητικό σκοτάδι. Όταν συνειδητοποιείς δηλαδή ότι το μπολ με τα κατακόκκινα ζουμερά κεράσια, που σου έδωσαν και ίσως εσύ νόμιζες ότι θα κρατήσουν για πάντα και τα καταβρόχθιζες λες και δεν υπήρχε αύριο, φτάνει στο τέλος του και μπορείς τώρα πια να διακρίνεις τον πάτο του. Όταν δεν μπορείς να αποφύγεις τα ερωτήματα -βλέπετε έχουν μείνει λίγα κεράσια- τι έκανες, τι κατάφερες στη ζωή σου. Η απάντηση μπορεί να σε οδηγήσει στην κατάθλιψη και στην αδράνεια, μπορεί όμως -κάτι που εύχομαι σε όλους- να σε οδηγήσει σε μια νέα συνειδητοποίηση ότι τα κεράσια που έμειναν, όσα είναι, θα τα φας, θα απολαύσεις με όλες σου τις αισθήσεις αυτά που μπορούν να σου προσφέρουν, θα γλεντήσεις κάθε μπουκιά. Διαβάστε και πραγματικά απολαύστε το παρακάτω κείμενο του Mário Coelho Pinto de Andrade *, το οποίο αγνοούσα μέχρι σήμερα, που εντελώς τυχαία έπεσα πάνω του, διαβάζοντας ένα άρθρο του Κωστή Γιούργου στην Εποχή. Με λίγο ψάξιμο στο ίντερνετ το βρήκα ολόκληρο. Σκέφτομαι να το κορνιζώσω και να το βάλω σε περίοπτη θέση μέσα στο γραφείο μου...

Μέτρησα τα χρόνια μου και συνειδητοποίησα, ότι μου υπολείπεται λιγότερος χρόνος ζωής απ' ό,τι έχω ζήσει μέχρι τώρα... Έχω περισσότερο παρελθόν από ό,τι μέλλον.

Αισθάνομαι όπως αυτό το παιδάκι που του έδωσαν ένα γεμάτο μπολ με κεράσια: τα πρώτα τα καταβρόχθισε με λαιμαργία, αλλά όταν παρατήρησε ότι του απέμεναν λίγα, άρχισε να τα γεύεται με βαθιά απόλαυση.

Δεν έχω πια χρόνο να ασχοληθώ με τις μετριότητες.

Δε θέλω να βρίσκομαι σε συγκεντρώσεις όπου παρελαύνουν παραφουσκωμένοι εγωισμοί.

Με ενοχλεί η ζήλια και όσοι προσπαθούν να καταστρέψουν εκείνους που θαυμάζουν, να υποτιμήσουν τους ικανότερους για να οικειοποιηθούν τη θέση τους, το ταλέντο τους και την τύχη τους.

Μισώ να είμαι μάρτυρας των ελαττωμάτων που γεννά η μάχη για ένα μεγαλοπρεπές αξίωμα.

Δεν έχω χρόνο για ατέλειωτες φλυαρίες, για άχρηστες συζητήσεις θεμάτων που σχετίζονται με τις ζωές των άλλων που δεν αποτελούν μέρος της ζωής τους.

Δεν έχω πια χρόνο για να διαχειριστώ τις ευαισθησίες των ανθρώπων που παρά τη χρονολογική τους ηλικία είναι ανώριμοι.

Δεν έχω πια χρόνο για ατέρμονες συγκεντρώσεις όπου συζητούνται πράγματα που γνωρίζω από πριν ότι δε θα καταλήξουν πουθενά.

Δεν μπορώ να δεχτώ και να ανεχτώ τους καιροσκόπους.

Οι άνθρωποι δεν συζητούν πια για το περιεχόμενο, μετά βίας κάνουν λόγο απλά για τις ετικέτες. Ο χρόνος μου είναι σπάνιος για να συζητώ για τους τίτλους, τις ετικέτες. Θέλω την ουσία, η ψυχή μου βιάζεται...

Δεν υπάρχουν πια πολλά κεράσια στο μπολ...

Θέλω να ζήσω δίπλα σε ανθρώπους που παραμένουν άνθρωποι. Που ξέρουν να γελούν με τα λάθη τους. Που δεν επαίρονται για το θρίαμβό τους. Που δε θεωρούν τον εαυτό τους εκλεκτό, πριν από την ώρα τους. Που δεν αποφεύγουν τις ευθύνες τους. Που υπερασπίζονται την ανθρώπινη αξιοπρέπεια.

Και που το μόνο που επιθυμούν είναι να βαδίζουν μαζί με την αλήθεια και την ειλικρίνεια.

Το ουσιώδες είναι αυτό που αξίζει τον κόπο στη ζωή.

Θέλω να περιτριγυρίζομαι από πρόσωπα που ξέρουν να αγγίζουν την καρδιά των ανθρώπων... Άνθρωποι τους οποίους τα σκληρά χτυπήματα της ζωής τους δίδαξαν πως μεγαλώνει κανείς με απαλά αγγίγματα στην ψυχή.

Ναι, βιάζομαι, αλλά μόνο για να ζήσω με την ένταση που μόνο η ωριμότητα μπορεί να σου χαρίσει.

Σκοπεύω να μην πάει χαμένο κανένα από τα κεράσια που μου απομένουν... Είμαι σίγουρος ότι ορισμένα θα είναι πιο νόστιμα απ' όσα έχω ήδη φάει.

Σκοπός μου είναι να φτάσω ως το τέλος ικανοποιημένος και σε ειρήνη με τη συνείδησή μου και τους αγαπημένους μου.

Εύχομαι και ο δικός σου να είναι ο ίδιος γιατί με κάποιον τρόπο θα φτάσεις κι εσύ...

*  Ο Mário Coelho Pinto de Andrade (1928-1990) υπήρξε ποιητής, δοκιμιογράφος και πολιτικός ακτιβιστής τα ταραγμένα χρόνια του απελευθερωτικού πολέμου που έκαναν οι κάτοικοι της Αγκόλας για ανεξαρτησία από τα αποικιοκρατικά δεσμά της Πορτογαλίας. Γεννήθηκε στην πόλη Κολούνγκο και σπούδασε φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο της Λισσαβώνας και κοινωνιολογία στη Σορβόνη, στο Παρίσι. Ηγήθηκε του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα των Κονγκολέζων κατά της Πορτογαλίας, μέσω του Λαϊκού Κινήματος για την Απελευθέρωση της Ανγκόλας (MPLA), του οποίου υπήρξε ιδρυτής και πρώτος εκλεγμένος πρόεδρος. Αν και η Ανγκόλα απελευθερώθηκε (11.11.1975), ο ίδιος παρέμεινε εξόριστος σε όμορα αφρικανικά κράτη. Πέθανε στο Λονδίνο. Η ποίηση καθώς και τα κείμενά του επηρεάστηκαν από την πολιτική στράτευση και τον ακτιβισμό του.