Περί επιλογών και αποτυπωμάτων, μια συμβολή...

Ο καλός μου φίλος και σύντροφος Βαγγέλης Δακόπουλος έστειλε σε αυτό το ιστολόγιο τις απόψεις του σχετικά με τα θέματα που πρέπει -κατά την εκτίμησή του- να απασχολήσουν το συνέδριο, όποτε αυτό γίνει. Τον ευχαριστώ πολύ. Υπενθυμίζω ότι αυτό το μπλογκ είναι ιδιαίτερα φιλόξενο στον γόνιμο διάλογο και προβληματισμό. Μπορείτε να μου στέλνετε τις απόψεις-θέσεις σας και θα τις ανεβάζω. Διατηρώ το δικαίωμα, όπως κι εσείς άλλωστε, του σχολιασμού. Ακολουθεί το κείμενο του Βαγγέλη και μετά ένα δικό μου σχόλιο. 

ΤΟ ΑΡΙΣΤΕΡΟ ΑΠΟΤΥΠΩΜΑ

Αν θυμάμαι καλά, αυτή η διατύπωση χρησιμοποιήθηκε από το σ. Αριστείδη Μπαλτά πριν μερικούς μήνες, για να ονοματίσει το στόχο της διακυβέρνησης της χώρας από το ΣΥΡΙΖΑ.

Περαιτέρω διευκρινήσεις, δεν θυμάμαι να δόθηκαν…

Η ποιητικότητα της διατύπωσης δεν αμφισβητείται, όσο και αν το περιεχόμενό της αναζητείται. 

  Νομίζω πως, αυτή ακριβώς η αναζήτηση κρύβεται στο βάθος των αμήχανων σκέψεών μας για το επόμενο πολιτικό σχέδιο που – φανερά θαρρώ – χρειάζεται το Κόμμα.

Η ένταξή μας σε ένα πανευρωπαϊκό σχέδιο ανατροπής των νεοφιλελεύθερων πολιτικών , προϋποθέτει την συναφή και συγχρονισμένη ωρίμανση πολλών συγγενών μας κομμάτων στην Ευρώπη. Προϋποθέτει κυρίως την αντίστοιχη συναντίληψη κοινωνικών στρωμάτων στις χώρες αυτές. Μπορεί αυτό να γίνει σε συνθήκες τεράστιων αποκλίσεων ανάμεσα στις νεοφιλελεύθερου προσανατολισμού οικονομίες τους?

 Νεοφιλελεύθερα πειράματα οδήγησαν χώρες σε ανεργία 5% με φτωχοποίηση που δεν υπερβαίνει το 10%, άλλες σε ανεργία 10% με φτωχοποίηση του 40% του πληθυσμού τους και άλλες σε ανεργία 30% με φτωχούς το 40% του λαού τους. Άλλες χώρες εισάγουν νέο εργατικό δυναμικό και άλλες τις παρακαλούν για μαζική μετανάστευση των επιστημόνων τους.

Μπορεί αυτό το πανευρωπαϊκό σχέδιο να δρομολογηθεί με όρους ρεαλισμού, ή κινδυνεύει να μείνει απλώς ένα όνειρό μας? Σε κάθε περίπτωση, μπορεί αυτό να αποτελέσει το κύριο πολιτικό σχέδιο της ελληνικής αριστεράς?   Φοβάμαι πως αν το διαλέγουμε ως πολιτικό σχέδιο, το κάνουμε μόνο και μόνο γιατί διστάζουμε ή δεν ξέρουμε πώς να αναμετρηθούμε με την πρόκληση της δημιουργίας του «αριστερού αποτυπώματος» στο εσωτερικό της χώρας. «Εδώ είναι ο παράδεισος κι η κόλαση είναι εδώ!»

Η χώρα κυβερνήθηκε για πολλές δεκαετίες από πολιτικές και οικονομικές ελίτ που στεγάστηκαν στα κόμματα του κέντρου και της δεξιάς. Απέκτησε έτσι ένα βαθύ αποτύπωμα που δεν σβήνει έτσι απλά. Αν θέλουμε να το λειάνουμε μέσα σε λίγα χρόνια, πρέπει να βρούμε τον πυρήνα του, που δεν είναι άλλος από το κράτος που οι δυνάμεις αυτές έχτισαν.

Αν ο Πουλατζάς είχε δίκιο, εκεί μέσα κρύβεται ο συσχετισμός της ήττας των δυνάμεων της εργασίας από τις ελίτ του κεφαλαίου. Όχημά του η στελέχωσή  με τα «παιδιά τους» στα ψηλότερα σκαλιά της ιεραρχίας των οργανισμών του Δημοσίου, της Δικαιοσύνης, του Στρατού και της Αστυνομίας. Ράγες του η νομοθεσία που τα κοινοβούλιά τους θέσπισαν.

Μέχρι που, η σχεδιασμένη από τις ίδιες ελίτ και υλοποιημένη από το κράτος τους, παγίδα χρέους (βλ. χρηματιστήριο 1999, φούσκα ακινήτων 2005, έξοδος κεφαλαίων 2011), μετέτρεψε το σκηνικό σε εφιάλτη του λαού οδηγώντας και το πολιτικό τους σύστημα σε κατάρρευση.

Έτσι, το «αριστερό αποτύπωμα» δεν μπορεί να εξαντλείται σε  επανανομοθετήσεις  στα πεδία των κοινωνικών δικαιωμάτων κάθε είδους, δεν σκάβεται με την ενεργοποίηση  της αλληλεγγύης  για το φτωχό και το ξένο, δεν γεννιέται στο πεδίο της ιδεολογίας. Σχετίζεται με όλα αυτά, τα χρειάζεται για να συνεχίσει να υπάρχει, μόνο όμως αφού δημιουργηθεί. Και σήμερα δεν υφίσταται ακόμα. Σήμερα σκοντάφτουμε στο αμείλικτο αποτύπωμα που άφησαν πίσω τους οι άλλοι.

Το πολιτικό σχέδιο που χρειαζόμαστε πρέπει να αποσκοπεί στην ανατροπή των συσχετισμών μέσα στο κράτος, να έχει  ορίζοντα σύγκρουσης με τον υποκειμενικό παράγοντα και με τις θεσμοθετήσεις που του δίνουν εξουσία. Αυτά που  του επιτρέπουν να συνδέει τις   κορυφές του «αμαρτωλού τριγώνου» της διαπλοκής (τραπεζικό σύστημα, κρατικοδίαιτοι επιχειρηματίες, μέσα ενημέρωσης).

Και σε όλα αυτά πού εμπλέκεται το κόμμα?

Στο προηγούμενο πολιτικό σχέδιο που μέσα σε 5 χρόνια θριάμβευσε με την ανάληψη της διακυβέρνησης από το ΣΥΡΙΖΑ, ρόλο κλειδί είχαν, η ενότητα του λαού της Αριστεράς, η αποκάλυψη των πραγματικών αιτίων της κρίσης, η στοχοποίηση των δυνάμεων που έστησαν τη παγίδα χρέους, η περιγραφή της διεξόδου μέσα από την ανάληψη της διακυβέρνησης, η  πορεία πολιτικού μετασχηματισμού μαζί με τους λαούς της Ευρώπης και η υπόσχεση παραγωγικής ανασυγκρότησης. Όλα αυτά μπορούσαν να οδηγούν το λαό γιατί ήταν η αλήθεια, είχαν ειρμό, είχαν στρατηγική. Γι'αυτό και γέννησαν την ελπίδα.

Είναι βέβαιο πως το νέο πολιτικό σχέδιο του ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί να προκύψει από παρθενογένεση, πρέπει να γεφυρώσει με το προηγούμενο.

Η ενότητα του λαού της Αριστεράς υπάρχει, όσο και αν προσπάθησαν να την υπονομεύσουν τέως φίλοι και εχθροί μιλώντας στο όνομά της, ξεχνώντας πως Αριστερά είναι πριν από όλα η φτωχολογιά στη Β΄ Πειραιά, που το Σεπτέμβρη του 2015 ψήφισε ΣΥΡΙΖΑ με τα δυό της χέρια. Ο ΣΥΡΙΖΑ σήμερα πρέπει να μιλήσει καθαρά για όλα αυτά.  

Η στοχοποίηση των δυνάμεων που έστησαν την παγίδα χρέους και πήγαν τα κεφάλαιά τους στις Παρθένες Νήσους, έχει επιβεβαιωθεί πολλαπλά, όπως και η ανάλυση του ΣΥΡΙΖΑ για τα αίτια της κρίσης. Ο ΣΥΡΙΖΑ σήμερα πρέπει να κρατήσει ζωντανή τη μνήμη της αληθινής αφήγησης.

Ακόμα και οι δυνατότητες πολιτικού μετασχηματισμού μαζί με τους λαούς της Ευρώπης, έχουν γίνει περισσότερο ευδιάκριτες σήμερα, βλέποντας τις πολιτικές εξελίξεις σε αρκετές χώρες. Ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να ηγηθεί σε αυτές.

Λείπει η διέξοδος, παρά την ανάληψη της διακυβέρνησης από το ΣΥΡΙΖΑ. Η στρατηγική της κυβέρνησης εστιάζει στην «ανυπότακτη» υλοποίηση των μνημονιακών υποχρεώσεων, χρησιμοποιώντας το «παράλληλο πρόγραμμα», μέχρι να βγούμε από τη μέγγενη της επιτροπείας και της οικονομικής ύφεσης. Μόνο που το «βαθύ κράτος» υπονομεύει  την υλοποίηση μνημονιακών υποχρεώσεων και «παράλληλου προγράμματος». Αρνούμενο να συνεργαστεί κλείνει την πόρτα της διεξόδου. Ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να επιμείνει στη διέξοδο της αριστερής διακυβέρνησης, μετατρέποντάς την σε αριστερή εξουσία. Πώς γίνεται αυτό?

Η παραγωγική ανασυγκρότηση με αριστερά χαρακτηριστικά, δεν υπάρχει χωρίς το κράτος στη θέση του οδηγού. Αλλά με ποιό κράτος?  Με ποιές θεσμοθετήσεις? Με ποιούς ανθρώπους στο τιμόνι του? «Τελειώνουμε με το παλιό», είπαμε στον κόσμο το Σεπτέμβρη του 2015 και τους συντρίψαμε όλους!

Για μένα αυτά είναι τα κύρια θέματα της εσωκομματικής διαβούλευσης μπροστά  στο Συνέδριο.      

20/4/2016

Βαγγέλης Δακόπουλος

Και το δικό μου σχόλιο στο κείμενο του Βαγγέλη:

Πραγματικά υπάρχει ανάγκη αυτή η κυβέρνηση να αφήσει το αποτύπωμά της. Αποφεύγω συνειδητά να βάλω τον επιθετικό προσδιορισμό "αριστερά", μπροστά από το αποτύπωμα γιατί υπάρχουν πολλά που πρέπει να γίνουν και είναι τόσο εύλογα που αποτελεί κατάχρηση να βάζουμε τον προσδιορισμό "αριστερά" μπροστά από διάφορες ενέργειες. Για παράδειγμα, ο διαχωρισμός Εκκλησίας-Κράτους, αυτονόητο και καθεστώς σχεδόν σ' όλα τα ευρωπαϊκά κράτη, ενώ στα καθ' ημάς είναι λέξεις ταμπού. Οι λοιπές ευρωπαϊκές κυβερνήσεις που νομοθέτησαν επ' αυτού δεν είχαν καμιά σχέση με την Αριστερά. Όμως συνεχίζουμε να υποδεχόμαστε, μέρες που είναι, την άφιξη από τα Ιεροσόλυμα του "Ιερού Φωτός" με τιμές αρχηγού κράτους. Αυτό πόσο αριστερό είναι; Για το συγκεκριμένο, θυμάμαι, όταν βρισκόμασταν στην αντιπολίτευση, που ο Α. Τσίπρας είχε κάνει πρόταση να προστεθεί στο έντυπο Ε1 της φορολογικής δήλωσης ειδικός κωδικός που θα επέτρεπε σε όποιον ήθελε να δωρίζει χρηματικό ποσό υπέρ της Εκκλησίας, με ταυτόχρονη κατάργηση των ειδικών προνομίων της. Είμαστε ενάμιση χρόνο στην εξουσία και δεν έχει υποπέσει στην αντίληψή μου κάποια σχετική πρωτοβουλία. Είναι αριστερό λοιπόν να υποστηρίζεις αυτόν τον διαχωρισμό; Φαίνεται ότι εκεί που έχουμε φτάσει και με την Δεξιά του Κυρίου που έχουμε απέναντι, τον αναγκαστικό κυβερνητικό σύμμαχο και όλα τα υπόλοιπα κόμματα μηδέ του ΚΚΕ εξαιρουμένου είναι ακροαριστερό. Όμως αν δεν έχουμε το θάρρος να υποστηρίξουμε τμήματα -έστω- των θέσεών μας που δεν έχουν κοινή τομή με τους ασφυκτικούς περιορισμούς των μνημονίων για ποιο αποτύπωμα μιλάμε; 

Αγαπητέ μου Βαγγέλη, τα δύο προηγούμενα μνημόνια που μαζί με το τρίτο συνθέτουν την αποπνικτική πραγματικότητα όλων μας έχουν αφήσει τέτοιο αποτύπωμα καταστροφής στην ελληνική κοινωνία που το βάθος του δεν είναι πλέον ορατό. Αν μάλιστα συνυπολογίσουμε και το βάθος του αποτυπώματος των δεκαετιών διακυβέρνησης από ΠΑΣΟΚ / Ν.Δ, όπως σωστά παρατηρείς, έ τότε χαίρε βάθος απροσμέτρητο! Όπως καλά γνωρίζεις, υποστηρίζω τη συστηματική διερεύνηση και μελέτη εναλλακτικών δρόμων και εργαλείων, που μπορούν να μας βγάλουν από αυτό το σπιράλ οικονομικού μαρασμού, απώλειας εθνικής κυριαρχίας και αναξιοπρέπειας. Παράλληλα, θα πρέπει να βελτιώσουμε την καθημερινότητα των συμπολιτών μας. Δηλαδή με θέματα "χαμηλής πολιτικής", όπως για παράδειγμα σχέσεις της δημόσιας διοίκησης με τους πολίτες. Τέτοιες κινήσεις αφήνουν θετικό αποτύπωμα. Θετικό αποτύπωμα θα ήταν επίσης να λέμε πάντοτε την αλήθεια και να κάνουμε ειλικρινή αυτοκριτική και όχι να ψελλίζουμε κάτι για υποτίμηση του αντικειμενικού παράγοντα και διάφορα μυξοπάρθενα που θυμίζουν τη μικρή κοκκινοσκουφίτσα στο δάσος με τους κακούς λύκους. Πρέπει επίσης να παρατηρήσω ότι το πολιτικό σχέδιο που μας έφερε στην εξουσία, όπως σωστά αναφέρεις, δεν εφαρμόστηκε, έμεινε στις υποσχέσεις ή ανατράπηκε. Το καινούριο σχέδιο αναζητείται... Ας περιμένουμε τις θέσεις για το συνέδριο για να δούμε ποιο θα είναι το νέο αφήγημα και πώς θα συνδέεται με το προηγούμενο. Άντε να δούμε και πότε θα γίνει αυτό. Μέχρι τότε παρ' όλη μας τη δυσανεξία, τα κλάματα και την απέχθεια απέναντί του ας πορευτούμε στανικά μαζί του. Μη με ρωτήσεις με ποιο, νομίζω ξέρεις.