Υπάρχουν ελπίδες;
2017-01-22 22:32"... Να ξέρετε, όμως, πως η ελευθερία του να υπακούς δεν είναι ελευθερία. Το έθνος που υπακούει δεν είναι πια έθνος: είναι η ηχώ ξένων φωνών, είναι η σκιά άλλων σωμάτων". Εντουάρντο Γκαλεάνο
Πάει, πέρασε το 2016. Άλλη μια χρονιά προστέθηκε στην πλάτη μας. Έκλεισαν πλέον εφτά χρόνια αυστηρής και άτεγκτης επιτροπείας που έχουν αφήσει έντονο αποτύπωμα στην οικονομική, κοινωνική και πολιτική ζωή του τόπου. Στο μεταξύ τα γεγονότα εκτός των συνόρων -είναι η αλήθεια- δεν εμπνέουν και πολλή αισιοδοξία για τη νέα χρονιά. Και το χειρότερο είναι ότι η αντιμετώπιση στα περισσότερα από αυτά δεν εμπεριέχει κάποια προοδευτική ή ριζοσπαστική αντιμετώπιση. Τα δίπολα, οικονομική κρίση-νεοφιλελεύθερη διαχείριση, προσφυγική κρίση-κλείσιμο συνόρων, απαίτηση για περισσότερη δημοκρατία-αυταρχική διακυβέρνηση, πολεμικές συρράξεις-εθνικές αναδιπλώσεις, έχουν δυστυχώς γίνει το μόνιμο περιβάλλον στη ζωή όλων και όχι μόνο των Ελλήνων. Οι πολίτες της Ευρώπης εν μέσω όλων αυτών και της χειρότερης προσφυγικής-μεταναστευτικής κρίσης αντιδρούν με περίσσια αμηχανία και σύγχυση στην καλύτερη περίπτωση και με βαθιά αντιδραστικές επιλογές στην χειρότερη. Και έπεται συνέχεια...
Μην ξεχνάμε την εκλογική αναμέτρηση στη Γαλλία, όπου η Λεπέν ξεκάθαρα πλέον διεκδικεί την προεδρία έχοντας αντίπαλο το άλλο καϊνάρι της Δεξιάς, τον θατσερικό -καθ' ομολογία του- Φιγιόν. Τόσο ωραία! Αλλά και στην Ολανδία με τον εθνικιστή-ρατσιστή Γκερτ Βίλντερς που δεν πολυθέλει την πατρίδα του στην Ε.Ε. Επίσης στις Γερμανικές εκλογές με τους βαθύτατα ρατσιστές του AFD. Αν συνυπολογίσεις τις αντιδραστικές κυβερνήσεις της Ουγγαρίας, Πολωνίας και λοιπών... δημοκρατικών δυνάμεων, τα πράγματα είναι πολύ ζοφερά και το ενωμένο ευρωπαϊκό οικοδόμημα τρίζει και σείεται απειλητικά.
Και η Αριστερά σε όλες της τις εκφράσεις πού βρίσκεται; θα ρωτήσει κάποιος. Ποιος είναι επιτέλους ο αριστερός αντίλογος; Βρίσκεται παντού και πουθενά, ενώ η αριστερή πρόταση δεν έχει φανεί ακόμα στον ορίζοντα... Η Αριστερά πιστεύω ότι υπάρχει ακόμα στις καρδιές και στο μυαλό εκατομμυρίων ανθρώπων, που ζητούν απαντήσεις και ελπίδα στην καθημερινότητά τους. Όμως δεν βρίσκεται πουθενά με την οργανωμένη-συγκροτημένη της μορφή. Δυστυχώς είναι κατώτερη των περιστάσεων, δεν είναι σε θέση να αρθρώσει ένα συνεκτικό πολιτικό σχέδιο που να αντιπαρατεθεί στη νεοφιλελεύθερη λαίλαπα, και είναι ανίκανη να δώσει πειστικές, ρεαλιστικές απαντήσεις, που δεν θα επαναφέρουν σοσιαλδημοκρατικά αφηγήματα προηγούμενων δεκαετιών.
Είτε θα αναμασά παρωχημένες θεωρίες άλλων εποχών, άλλων συσχετισμών, περί δημοκρατικών μετασχηματισμών "εντός της κοιλιάς του κήτους". Είτε θα αποδέχεται το ασφυκτικό οικονομικό πλαίσιο που το ορίζουν οι σημερινές ευρωπαϊκές ελίτ, δηλαδή τα δόγματα του νεοφιλελευθερισμού, στο όνομα ενός κακοφορμισμένου πραγματισμού. Είτε θα ηδονίζεται με την περιχαράκωση του οικοπέδου της από τις εχθρικές όμορες δυνάμεις, αρκούμενη σε προφητείες ενός άλλου μέλλοντος αφού πρώτα ωριμάσουν οι συνθήκες... Οι αντικειμενικές συνθήκες έχουν αλλάξει δραματικά τα τελευταία είκοσι χρόνια. Η τεχνολογία έχει εκ των πραγμάτων επηρεάσει μαρξιστικές αντιλήψεις που έχουν σχέση με την παραγωγή, τη διανομή, τις υπηρεσίες, τις γεωγραφικές ιδιαιτερότητες κλπ. Με λίγα λόγια χρειάζονται νέες θεωρητικές επεξεργασίες και νέα εφόδια για να μπορέσει η σύγχρονη Αριστερά να γίνει πειστική και αποτελεσματική, να εμπνεύσει εκ νέου τον κόσμο της εργασίας και όχι μόνο.
Δυστυχώς τα πολιτικά πράγματα, όπως εξελίχθηκαν στην Ελλάδα την τελευταία διετία, δεν δημιουργούν τις συνθήκες για το τόσο απαραίτητο ξεπέταγμα μιας εύρωστης Αριστεράς εξοπλισμένης με νέες ριζοσπαστικές αναλύσεις και κυρίως ικανή να περιγράψει τα πράγματα με ειλικρίνεια και να επιδείξει αγωνιστική συνέπεια... Και όσα συνέβησαν εδώ είχαν και έχουν σοβαρότατο αρνητικό αντίκτυπο στην ευρωπαϊκή και παγκόσμια Αριστερά. Ο ΣΥΡΙΖΑ ανέβηκε νικητής και τροπαιούχος στην εξουσία -πρωτοφανές γεγονός στα μεταπολεμικά ευρωπαϊκά χρονικά- πάνω στο έντονο κύμα αμφισβήτησης της άδικης και απάνθρωπης οικονομικοπολιτικής επιβολής μέσω των μνημονίων που επιχείρησαν και επιχειρούν οι ευρωπαϊκές ελίτ. Και αυτό το επίτευγμα στη μικρή Ελλάδα ήταν πηγή έμπνευσης και αναφοράς. Όμως μέσα σε λιγότερο από χρόνο, ο ριζοσπαστισμός του κυβερνητικού προγράμματος μεταλλάχθηκε σε -δυστυχώς- νέο μνημόνιο στο όνομα πλέον του ρεαλισμού. Με λίγα λόγια, αποδείχθηκε περίτρανα ότι δεν υπήρχε σχέδιο, υπήρχαν όμως μπόλικες εμμονές και πλήρης άγνοια των συσχετισμών. Από την "υπερήφανη διαπραγμάτευση" στον "έντιμο συμβιβασμό" παρεμβλήθησαν λίγοι μήνες κι ένα μνημόνιο εξίσου οδυνηρό με τα προηγούμενα. Δυστυχώς κανένας εκβιασμός -φυσικά αναμφισβήτητος- από τους ανάλγητους και απειλητικούς δανειστές δεν μπορεί να απαλύνει τη γεύση της ήττας που η κυβέρνηση και ο ΣΥΡΙΖΑ μοίρασαν σε εκείνους -και ήταν πολλοί- που ήλπισαν στο άνοιγμα ενός άλλου δρόμου. Δυστυχώς ήταν πολύ κατώτερος των περιστάσεων και των απαιτήσεων της εποχής.
Και τώρα τι γίνεται; Υπάρχει δρόμος; Παρόλο που δεν αισθάνομαι ιδιαίτερα αισιόδοξος αυτή τη στιγμή, δεν μπορώ να μη δηλώσω ότι εξακολουθώ να έχω πίστη στους ανθρώπους. Οι καιροί είναι σκοτεινοί και ο δρόμος προς το παρόν δεν φωτίζεται. Η ζωή καθώς και η ιστορία προχωρούν κάνοντας κύκλους. Πρέπει να είμαστε σε εγρήγορση, με διάθεση να συμμετέχουμε εκεί που η συνείδησή μας μας υπαγορεύει και όχι η βολή μας. Φέρτε στο μυαλό σας για λίγο τους πρόσφυγες. Φεύγουν από μια πατρίδα που τους διώχνει και πάνε σε χώρες που είναι ανεπιθύμητοι, αψηφώντας όλους τους κινδύνους. Ας δανειστούμε από αυτούς λίγη από την ανάγκη πίστης σε ένα καλύτερο μέλλον. Είμαι βέβαιος ότι θα έμφανιστούν νέες πρωτοπορείες που θα εμπνευστούν, θα εμπνεύσουν και θα καθοδηγήσουν νέα κινήματα, νέους αγώνες, νέα όνειρα και θα διαμορφώσουν μια άλλη πραγματικότητα. Τότε και εμείς θα συμμετάσχουμε σε αυτά και θα γίνουμε πλουσιότεροι σε εμπειρίες και ίσως σοφότεροι. Ναι λοιπόν, ίσως η νέα χρονιά να περιέχει κι άλλες απογοητεύσεις και στενοχώριες, όμως είμαι βέβαιος ότι θα περιέχει τα σπέρματα του καινούριου και ελπιδοφόρου, που ίσως τώρα δεν μπορώ να το περιγράψω και να το ψηλαφίσω, αλλά νιώθω την ανάγκη του.
ΚΑΛΗ ΧΡΟΝΙΑ σε όλους.
Σας ασπάζομαι,
Πάνος Σταθόπουλος
